مراد از امام کسي است که در جميع امور دنيا و دين پيشواي امت باشد

امت اختلاف کردند در اينکه آيا امام به معنايي که در بالا ذکر شد نصب کردنش واجب است يا نه. و بر فرض وجوب آيا نصبش بر خداوند واجب است يا بر امت همچنين خلاف است که عقل حکم ميکند به وجوبش يا شرع . آنچه که علماي اهل حل و عقد و انصاف بر آن اتفاق کردند نصب امام بر پروردگار عقلا و سمعا واجب است. پس به دو دليل نصب امام واجب است 1- دليل عقلي 2- دليل نقلي

اما دليل عقلي:

الف) هر دليلي که دلالت بر نصب پيغمبر ميکند بر نصب امام هم صادق است. زيرا مردم در امور دين و دنياي خود ناچارنداز رييس و سرکرده اي که در امور مختلفه ايشان را به راه راست هدايت کند و همه عقول بر اين وجهي که گدشت مفطورند . پس چنين کسي يا نبي است يا امام که جانشين او است خصوصا بعد از حضرت پيامبر که خاتم پيغمبران است و بعد از او اميد بعثت پيامبر ديگر نيست.

ب) نصب امام لطف است و عقلا لطف بر خداوند واجب است و همچنين اصلح بر پروردگار واجب است و شکي نيست در آن که اصلح به حال بندگان در تمام عصور و زمان وجود رييس و حاکمي است است که اختيار دين و دنيياي ايشان به دست او باشد و چنين رييس يا پيغمبر است يا امام و زماني که پيغمبر نباشد منحصر است بر امام.

ج) مخالفين خود معترفند که عادت خداوند در جميع انبيا بر اين بود که تا خليفه اي برايشان تعيين نمي کرد آنها را از دنيا رحلت نمي فرمود و به اعتراف خود مخالفين ، پيامبر در جميع غزوات و حتي سفر هاي جزئي از براي خود جايگزين انتخاب ميکرد حال چگونه است که از براي خود بعد از مفارقتشان از اين دنيا جايگزين انتخاب نکنند؟

اما دليل نقلي:

الف) ((اليوم اکملت لک دينکم و اتممت عليکم نعمتي))( مائده آيه 3) احاديث کثيره از عامه و خاصه وارد شده است که اين آيه شريفه بعد از نصب اميرالمومنين علي (عليه السلام) در غدير خم نازل شد.